Nitơ monoxit là gì? Khí NO là gì?
Khí nitơ monoxit là một loại khí không không màu, không mùi có công thức hóa học: NO. Nitric oxit, hay còn có các tên gọi là Mônôxít nitơ, nitơ monoxit hay nitơ monoxit. Không bền trong không khí dễ bị ôxy ôxy hóa ở nhiệt độ thông thường tạo ra khí nitơ dioxit.
Khí NO được sinh ra từ enzym trong cơ thể, có tác dụng trong giãn nở mạch máu đưa khí oxy và các chất dinh dưỡng đi đến các tế bào cơ và từng phần của cơ thể. Giúp cơ bắp chắc vững, tăng tính bền, chuyển hóa năng lượng ổn định.
Bên cạnh đó hí NOx là một hợp chất hóa học của nitơ và oxy được phân biệt cụ thể theo cách mà nó được tạo ra. Nó được hình thành khi nitơ và oxy phản ứng với nhau trong quá trình đốt cháy ở nhiệt độ cao. Hai khí này không phản ứng ở nhiệt độ thường, nhưng khi nhiệt độ tăng lên, NOx sẽ được tạo thành. Điều này chủ yếu xảy ra khi nhiên liệu hóa thạch được đốt cháy, đặc biệt là dầu diesel và khí đốt.
Vai trò của NO với sự vận hành của hệ tim mạch
Ở điều kiện tự nhiên thì NO tồn tại dạng khí gas. Còn trong cơ thể động vật và người thì khí NO được sinh ra từ các loại enzyme khác nhau trong cơ thể. Nó đóng vai trò quan trọng trong quá trình vận chuyển oxy trong máu đi đến các tế bào mô cơ.
Các nghiên cứu đã chứng minh được tác dụng rõ rệt của khí No trong việc mở rộng và tăng dòng chảy của mạch máu. Hỗ trợ đẩy nhanh việc vận chuyển oxy cùng các chất dinh dưỡng đi đến các tế bào mô cơ mỗi bộ phận trên cơ thể.
Việc tăng lưu thông máu còn giúp các cơ bắp căng chắc, ổn định quá trình chuyển hóa năng lượng, tăng sức bền và hồi phục. Chính xác thì vai trò của NO rất quan trọng trong điều tiết máu, dinh dưỡng nuôi tim và toàn bộ cơ thể. Là cơ sở để ổn định huyết áp cho cơ thể khỏe mạnh cùng chế độ ăn uống và tập luyện.
Sử dụng NO làm thuốc giãn mạch
Khí NO ngoại sinh sẽ khuếch tán qua phế nang đi đến các tế bào cơ trơn mạch máu phổi và gây giãn mạch.
Khi khí NO vào máu sẽ bị bất hoạt bởi hemoglobin nhanh chóng và tác dụng giãn mạch chỉ tập trung ở mạch máu phổi và không có biểu hiện gây giãn mạch hệ thống.
Khác với các thuốc giãn mạch khác như thuốc Prostacyclin, Magnesium sulphate là sử dụng truyền tĩnh mạch nên gây ra tình trạng giãn mạch hệ thống và bị tụt huyết áp.
Tác dụng giãn mạch chọn lọc này giúp việc sử dụng khí NO trở thành biện pháp chữa bệnh an toàn và hiệu quả.
Dùng khí nitơ monoxit để chữa suy hô hấp ở trẻ sơ sinh
Hiện nay trên thế giới đã có nhiều báo cáo nghiên cứu cho thấy hiệu quả của thở NO khi điều trị trẻ sơ sinh bị suy hô hấp nặng do bị tăng áp phổi.
Hơn nữa phương pháp này có chi phí thấp hơn và khả năng ứng dụng cao. Các nghiên cứu gần đây đã ghi nhận thở khí NO có thể sử dụng được trong nhiều mục đích điều trị, đánh giá cũng như phòng ngừa các bệnh lý tim mạch và hô hấp.
Ở trẻ sơ sinh cả sinh đủ tháng hay non tháng muộn (>34 tuần) thì cao áp phổi tồn tại là 1 nguyên nhân gây suy hô hấp thường gặp. Điều trị thông thường của chứng cao áp phổi tồn tại bao gồm việc thông khí cơ học, an thần và khâu kiềm hóa máu.
Thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên nhóm chứng cho thấy hiệu quả thở NO cải thiện oxy vào máu động mạch an toàn, giảm nhu cầu về điều trị ECMO (Oxy hóa máu qua màng ngoài cơ thể). Đồng thời giảm chi phí chữa trị, giảm bớt các nguy cơ xâm lấn, không có tác dụng phụ.
Khí NOx tác động đến môi trường như thế nào?
Ngoài sức khỏe của con người trên trái đất, hành tinh còn phải chịu những tác động tiêu cực từ lượng phát thải NOx. Là một khí nhà kính, những khí này tồn đọng trong bầu khí quyển và là nguyên nhân gây ra “hiệu ứng nhà kính”. Trong khi tình trạng nóng lên toàn cầu quá nhanh, nguyên nhân do khí NOx làm mỏng tầng ôzôn, lớp bảo vệ địa cầu khỏi bức xạ có hại từ mặt trời.
Những ngành công nghiệp phát thải khí NOx
Phương tiện giao thông của cá nhân ngày càng nhiều, đồng nghĩa với phát thải khí NOx càng cao, dẫn đến suy giảm chất lượng không khí trầm trọng. Những xưởng sản xuất, khai thác và quy trình công nghiệp là những nguồn phát thải chính.
OXY MECIE Việt Nam Chuyên cung cấp các loại khí chuẩn NO, các bình từ 1L-50L. Dùng cho trạm quan trắc khí thải, máy TESTO350, NO y tế.