Tại Sao Phải Sử Dụng Khí Chuẩn Có Liên Kết Chuẩn?

Khí chuẩn là gì? Việc sử dụng khí chuẩn có liên kết chuẩn (traceable calibration gas) là cực kỳ quan trọng trong các hoạt động đo lường, phân tích và kiểm tra chất lượng – đặc biệt trong các ngành như môi trường, hóa học, dầu khí, công nghiệp thực phẩm, y tế…

Khí chuẩn có liên kết chuẩn?

Trong lĩnh vực phòng thí nghiệm và kiểm định, khí chuẩn có liên kết chuẩn (traceable calibration gas) là loại khí được sản xuất và chứng nhận với độ chính xác cao, có liên kết truy xuất được tới chuẩn quốc gia hoặc quốc tế (ví dụ: NIST – Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Hoa Kỳ).

Khí chuẩn có liên kết chuẩn là gì?

Là hỗn hợp khí được chuẩn bị với nồng độ xác định, và các nồng độ đó có thể truy xuất được tới một đơn vị đo chuẩn (standard unit) thông qua một chuỗi hiệu chuẩn liên tiếp, mỗi bước trong chuỗi này đều có sai số đã biết.

Ví dụ: Nồng độ 100 ppm CO trong khí nitơ, với độ không đảm bảo đo ±2 ppm, được truy xuất tới chuẩn của NIST.

Tại sao cần khí chuẩn có liên kết chuẩn?

• Đảm bảo độ chính xác và tin cậy cho thiết bị đo: Khí chuẩn có liên kết chuẩn nghĩa là nồng độ của nó đã được xác định và hiệu chuẩn bằng cách truy xuất đến các chuẩn quốc tế hoặc chuẩn quốc gia (ví dụ: NIST – Mỹ, VSL – Hà Lan…). Điều này giúp đảm bảo rằng kết quả đo từ thiết bị được hiệu chuẩn bằng khí này chính xác, nhất quán và có thể so sánh với các đơn vị đo lường toàn cầu.

• Tuân thủ yêu cầu pháp lý và tiêu chuẩn quốc tế trong ngành kiểm định, môi trường, y tế, sản xuất: Trong nhiều ngành, việc sử dụng khí chuẩn có liên kết chuẩn là yêu cầu bắt buộc để đáp ứng: Tiêu chuẩn ISO 17025 (phòng thí nghiệm) Việc không sử dụng khí chuẩn liên kết có thể khiến doanh nghiệp bị từ chối kết quả thử nghiệm, bị xử phạt, hoặc mất uy tín.

• Hiệu chuẩn thiết bị phân tích (như máy GC, máy phân tích khí thải, khí độc…). Các thiết bị phân tích khí (ví dụ: máy đo khí thải, GC, CEMS…) cần được hiệu chuẩn định kỳ bằng khí chuẩn để đảm bảo hoạt động chính xác. Việc sử dụng khí chuẩn không rõ nguồn gốc hoặc không có liên kết chuẩn có thể gây sai lệch kết quả, ảnh hưởng đến vận hành và độ bền thiết bị.

• Đảm bảo truy xuất và minh bạch trong kết quả đo lường. Ví dụ: Trong quan trắc môi trường, doanh nghiệp cần cung cấp dữ liệu đo đạc chính xác để báo cáo cho cơ quan nhà nước. Việc dùng khí chuẩn liên kết giúp dữ liệu đo có tính pháp lý, có thể được chấp nhận trong kiểm tra, giám định, chứng nhận..

Đọc thêm: Khí chuẩn Hệ thống Quan trắc tự động

Thông tin thường có trên nhãn chai khí chuẩn có liên kết chuẩn

• Thành phần khí và nồng độ.

• Đơn vị đo (ppm, % v.v).

• Độ không đảm bảo đo (uncertainty).

• Số hiệu chuẩn (Certificate No).

• Chuẩn được truy xuất đến đâu (VD: NIST traceable).

• Ngày sản xuất và hạn sử dụng.

Pháp luật của Việt Nam có quy định về khí chuẩn có liên kết chuẩn không

Tại Việt Nam, pháp luật hiện hành không có quy định riêng biệt trực tiếp dùng thuật ngữ “khí chuẩn có liên kết chuẩn”, nhưng có một số quy định liên quan đến khí chuẩn, chuẩn đo lường, và liên kết chuẩn trong hệ thống đo lường quốc gia. Dưới đây là các căn cứ pháp lý và nội dung liên quan:

Định nghĩa “khí chuẩn” và “liên kết chuẩn”

• Khí chuẩn: Là loại khí hoặc hỗn hợp khí có nồng độ xác định, được sử dụng làm chất chuẩn trong đo lường, kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị đo khí.

• Liên kết chuẩn (traceability): Là khả năng truy xuất kết quả đo đến các chuẩn quốc gia hoặc quốc tế thông qua chuỗi hiệu chuẩn liên tục, có ghi nhận độ không đảm bảo đo.

⮕ “Khí chuẩn có liên kết chuẩn” là khí chuẩn mà giá trị nồng độ của nó có thể truy xuất (traceable) đến chuẩn quốc gia hoặc quốc tế.

Đọc thêm: Khí chuẩn Air Liquide

Căn cứ pháp lý liên quan

✅ Luật Đo lường 2011 (hiện hành)

• Điều 3.11: “Chuẩn đo lường là phương tiện đo, vật chuẩn hoặc hệ thống chuẩn được sử dụng để xác định giá trị đo của đại lượng.”

• Điều 4.7: Khuyến khích “liên kết chuẩn đo lường giữa các tổ chức đo lường, tổ chức thử nghiệm với chuẩn quốc gia”.

• Điều 13 & 15: Về chuẩn đo lường, việc truy xuất nguồn gốc đo lường đến chuẩn quốc gia hoặc chuẩn quốc tế là cần thiết khi dùng để kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm.

✅ Thông tư 23/2013/TT-BKHCN về đo lường trong kiểm tra chất lượng, an toàn thực phẩm, môi trường

• Điều 6, Khoản 2: “Sử dụng các chuẩn đo lường và thiết bị đo có khả năng truy xuất nguồn gốc đo lường rõ ràng, ưu tiên chuẩn đã được hiệu chuẩn, kiểm định và có liên kết với chuẩn quốc gia hoặc quốc tế.”

✅ Thông tư 24/2013/TT-BKHCN về quản lý chuẩn đo lường

• Quy định rõ về chuẩn đo lường quốc gia, chuẩn công nhận, chuẩn làm việc, và yêu cầu liên kết chuẩn đối với các chuẩn đo lường cấp thấp hơn.

Trong thực tiễn sử dụng khí chuẩn

Nếu khí chuẩn được sử dụng trong:

• Hiệu chuẩn, kiểm định thiết bị đo khí

• Thử nghiệm trong lĩnh vực môi trường, an toàn lao động, y tế, khí thải

• Phòng thử nghiệm đạt ISO/IEC 17025

⮕ Yêu cầu bắt buộc là khí chuẩn phải có chứng chỉ phân tích (COA) và khả năng truy xuất nguồn gốc đo lường đến chuẩn quốc gia hoặc chuẩn quốc tế.

OXYMECIE Việt Nam cung cấp những dòng khí chuẩn có liên kết chuẩn nào

Các dòng khí chuẩn có liên kết chuẩn mà OXYMECIE Việt Nam có thể cung cấp

Khí chuẩn phục vụ quan trắc môi trường

• CO (Carbon Monoxide)

• SO₂ (Sulfur Dioxide)

• NO, NO₂, NOx (Nitric Oxide, Nitrogen Dioxide, Oxides of Nitrogen)

• O₃ (Ozone)

• CH₄ (Methane)

• THC (Total Hydrocarbon)

• CO₂ (Carbon Dioxide)

➤ Dùng để hiệu chuẩn thiết bị quan trắc tự động, kiểm tra khí thải công nghiệp.

Khí chuẩn cho an toàn lao động / đo khí độc

• H₂S (Hydrogen Sulfide)

• NH₃ (Ammonia)

• Cl₂ (Chlorine)

• PH₃ (Phosphine)

• HF (Hydrogen Fluoride)

• O₂ (Oxygen – kiểm tra nồng độ thiếu hụt)

➤ Dùng trong hiệu chuẩn thiết bị đo khí độc, an toàn nhà xưởng.

Khí chuẩn cho phòng thí nghiệm / thiết bị phân tích

• Hỗn hợp khí chuẩn cho GC (Gas Chromatography)

• Khí nền: Nitơ (N₂), Argon (Ar), Helium (He), Hydrogen (H₂)

• Hỗn hợp đa thành phần VOCs (Volatile Organic Compounds)

• Khí hiệu chuẩn CO, CO₂, CH₄ theo nồng độ thấp ppm – ppb

➤ Dùng trong phân tích hóa lý, kiểm nghiệm chất lượng không khí, nghiên cứu.

Đặc điểm của khí chuẩn có liên kết chuẩn

• Có chứng chỉ phân tích (Certificate of Analysis – COA) ghi rõ nồng độ, độ không đảm bảo đo (uncertainty).

• Có thể truy xuất đến chuẩn quốc gia (NMI) hoặc chuẩn quốc tế (NIST – Mỹ, VSL – Hà Lan, PTB – Đức…).

• Được đóng chai trong bình nhôm hoặc thép không gỉ, kèm van chính xác.

OXYMECIE VIỆT NAM – tự hào là đơn vị cung cấp sản phẩm UY TÍN HÀNG ĐẦU VIỆT NAM, đáp ứng tiêu chí cung cấp sản phẩm, dịch vụ NHANH – TỐI ƯU CHI PHÍ tốt nhất cho doanh nghiệp. Chúng tôi với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, nhiều năm kinh nghiệm và tận tâm, cam kết cung cấp sản phẩm đúng và đầy đủ theo yêu cầu của Quý Doanh Nghiệp !

Mọi thông tin chi tiết, LIÊN HỆ NGAY: HOTLINE – 0705.171.788 để TƯ VẤN MIỄN PHÍ và NHẬN NGAY ƯU ĐÃI.

————————————————————————————————————————————————-

CÔNG TY CỔ PHẦN OXYMECIE VIỆT NAM
☎Hotline: 0705.171.788
📬 Email: [email protected]
🏘KV Miền Bắc: Tầng 5, tòa nhà Nam Hải Lakeview, Lô 1/9A, KCN Vĩnh Hoàng, Quận Hoàng Mai, Hà Nội
🏘KV Miền Nam: Số 3, đường 7, KDC Cityland, Quận Gò Vấp, TP.HCM
🏘KV Miền Tây: Số 34 đường Trần Bình Trọng, Phường 5, Khóm 5, TP.Cà Mau